Babeszjoza

Babeszjoza, zwana również piroplazmozą, jest często spotykaną chorobą zwierząt dzikich i domowych. Wywołują ją pierwotniaki z rodzaju Babesia.

Trochę historii…

Pierwotniaki z rodzaju Babesia.  zostały okryte już w końcu XIX wieku. Pierwsze podejrzenia zakażenia ludzi przez Babesia spp. pojawiły się już w 1908, jednak dopiero w roku 1957 udokumentowano pierwszy przypadek ludzkiej babesiozy u jugosłowiańskiego krawca. Babesia spp. stanowi obecnie istotne zagrożenie dla osób z niską odpornością (chorzy na AIDS, pacjenci po usunięciu śledziony, przyjmujący leki immunosupresyjne, ludzie w podeszłym wieku).

Objawy

Dotychczas na całym świecie, również w Europie, odnotowano znaczną liczbę przypadków babesiozy. W Polsce opisano tylko jeden przypadek tej choroby. Wydaje się jednak, że wynika to raczej z niedoskonałej diagnostyki niż z rzeczywistego braku transmisji i zakażenia kleszczy. Mało specyficzne objawy kliniczne utrudniają prawidłowe rozpoznanie, a tym samym określenie dokładnej liczby zachorowań. Ze względu na podobieństwo objawów oraz obraz pierwotniaka w erytrocytach, babesiozę określa się również mianem „malarii Północy”. Występujące w okresie międzywojennym w Polsce przypadki „malarii” były najprawdopodobniej babesiozą.

W Europie czynnikiem babeszjozy u ludzi jest najczęściej B. divergens, zaś w Ameryce Północnej B. microti. Człowiek zaraża się w czasie pobierania krwi przez kleszcze, głównie Ixodes ricinus (w Europie), Ixodes scapularis (w Ameryce Północnej) oraz przedstawicieli rodzajów Rhipicephalus i Boophilus. Zakażenie przenoszą zarówno postaci larwalne kleszczy (nimfy), jak również osobniki dorosłe. Możliwe jest zakażenie przez przetoczenie zakażonej krwi.

Okres wylęgania wynosi od 1 do 8 tygodni, ale sporadycznie może być dłuższy. Objawy i przebieg babeszjozy jest różny. W ostrym zakażeniu najczęściej występuje gorączka, dreszcze, poty i bóle mięśniowe oraz utrata apetytu, ogólne rozbicie, zmęczenie, nudności. Ponadto obserwuje się powiększenie wątroby i śledziony oraz niedokrwistość hemolityczną i hemoglobinurię. W większości przypadków wyzdrowienie jest spontaniczne, a przebieg choroby łagodny. W rejonach endemicznych często obserwuje się przebieg bezobjawowy. Ciężki przebieg i przypadki śmiertelne obserwuje się zazwyczaj u osób z niedoborami immunologicznymi, po usunięciu śledziony lub w wieku ponad 60 lat. Zakażenie dość często współistnieje z chorobą z Lyme (boreliozą) lub innymi chorobami odkleszczowymi, co komplikuje i zaostrza przebieg kliniczny tych zakażeń. Przewlekłe zakażenia mogą przebiegać skąpoobjawowo, a dominującymi objawami mogą być tu zespół przewlekłego zmęczenia, okresowo pojawiające się gorączki, poty, dreszcze i bóle mięśniowo-stawowe.

Rozpoznanie

Rozpoznania babeszjozy można dokonać już podczas rutynowego badania rozmazów krwi obwodowej (barwienie metodą MGG), w którym wewnątrz erytrocytów wykrywa się postacie pierwotniaka. Jednak metoda ta obarczona jest bardzo dużym odsetkiem wyników fałszywie ujemnych. Wynik pozytywny potwierdza się testem immunofluorescencji pośredniej (IFA) lub testem ELISA. Dlatego w celach diagnostycznych nie zaleca się poszukiwania pasożytów w barwionych rozmazach krwi obwodowej lecz ocenę obecności swoistych przeciwciał w surowicy (technika immunofluorescencji pośredniej IIF). Do rozpoznawania babeszjozy stosuje się także techniki biologii molekularnej (np. rtPCR) oraz próby biologiczne (pasażowanie pasożyta) na zwierzętach laboratoryjnych (gryzonie).

Profilaktyka i leczenie

Zachorowaniom na babeszjozę zapobiega się przez zabezpieczenie przed atakami kleszczy. Swoistej szczepionki brak. Leczenie zakażeń B. microti i B. divergens polega na podawaniu leków przeciwpierwotniakowych (głównie leki przeciwmalaryczne: meflokina, chinina, artemisinina i jej pochodne, atowakwon) oraz niektórych antybiotyków (np. klindamycyny).

Pliki cookie są niezbędne do prawidłowego działania naszej witryny. Aby usprawnić działanie naszego sklepu, używamy plików cookie do zapamiętywania Twoich danych logowania i do bezpiecznego logowania, zbierania danych statystycznych w celu optymalizacji funkcjonalności witryny, a także prezentowania treści zgodnych z Twoimi zainteresowaniami. Jeśli się zgadzasz, kliknij „Akceptuję i przechodzę dalej”.

Polityka prywatności i cookies