Dżuma to choroba znana z kart historii jako „czarna śmierć”. Ta niebezpieczna choroba zakaźna o ostrym przebiegu wywoływana jest przez bakterie Yersinia pestis i roznoszona jest przez gryzonie: szczury, wiewiórki, nornice, dzikie króliki itp. Na człowieka bakterie z zarażonych zwierząt transportują pchły.
Objawy
Współcześnie wiele obszarów jest zagrożonych wybuchem epidemii tej choroby. Ogniska dżumy występują w Azji, Afryce, Ameryce – są to obecnie popularnie kierunki wyjazdów wakacyjnych, zatem nie powinniśmy myśleć, że dżuma nas nie dotyczy.
Wyróżniamy trzy postaci dżumy: dymieniczną, płucną oraz posocznicową – wszystkie charakteryzuje ciężki przebieg, mogący doprowadzić do zgonu.
W postaci dymienicznej dominują gorączka z dreszczami oraz bolesne powiększenie węzłów chłonnych pachowych i pachwinowych z następowym rozmiękaniem.
Postać płucną charakteryzuje męczący kaszel z krwiopluciem oraz objawy niewydolności krążenia. Postacią płucną można zarazić się drogą kropelkową.
Postać posocznicowa, czyli septyczna, występuje zazwyczaj jako powikłanie postaci dymienicznej lub płucnej. U części chorych pierwotnie rozwija się sepsa.
Rozpoznanie i leczenie
Rozpoznanie bazuje na badaniu klinicznym i wywiadzie epidemiologicznym. Celem potwierdzenia choroby wykonuje się hodowle bakteriologiczne materiału z plwociny, krwi lub węzłów chłonnych. Stosowane są również metody serologiczne.
Leczenie dżumy polega na stosowaniu specjalnie dobranej przez lekarza antybiotykoterapii. Prawidłowa i odpowiednio wcześnie rozpoczęta antybiotykoterapia pozwala znacznie obniżyć śmiertelność wśród osób, które zachorowały na dżumę. Chorzy na dżumę w Polsce poddawani są przymusowej hospitalizacji.
Profilaktyka
- Należy ograniczyć kontakt z gryzoniami oraz unikać kontaktu z martwymi dzikimi zwierzętami.
- Konieczna jest ochrona zwierząt domowych przed pchłami, na przykład poprzez stosowania obroży i bandamek przeciw pchłom.