Glistnica

Choroba pasożytnicza powodowana przez glisty. Jest najczęstszą na świecie robaczycą przewodu pokarmowego (około 1 mld ludzi zarażonych). Chorobę wywołuje glista ludzka (Ascaris lumbricoides), pasożyt jelita cienkiego człowieka. Podobne gatunki pospolite u innych ssaków mogą przypadkowo zarazić człowieka: są to glista świńska (Ascaris suum), glista psia (Toxocara canis) i glista kocia (Toxocara cati).

Objawy

Glistnica najczęściej jest bezobjawowa, choć może objawiać się:

• ogólnym osłabieniem,
• zawrotami głowy,
• obrzękami twarzy,
• nadmierną pobudliwością,
• tikami nerwowymi,
• reakcjami alergicznymi.

Przemieszczające się w kierunku płuc larwy mogą spowodować glistnicę płucną, inaczej zwaną zespołem Löefflera, która jest łagodną, samoograniczającą się chorobą objawiającą się gorączką, świstami, eozynofilią i kaszlem, leczącą się samoistnie w ciągu 2-3 tygodni. Przy jego wystąpieniu nie należy stosować leków zabijających glisty, ponieważ martwe mogą spowodować większe szkody niż żywe.

Możliwe powikłania:

• ostre zapalenie trzustki, pęcherzyka lub dróg żółciowych– powstające na skutek przemieszczania się glist do przewodów trzustkowych i wątrobowych,
• niedrożność jelit,
• zapalenie wyrostka robaczkowego (bardzo rzadko),
• skręt jelita.

U pacjentów poddanych znieczuleniu glisty mogą dostać się do jamy ustnej, a co za tym idzie doprowadzić do zatkania dróg oddechowych, skurczu oskrzeli lub nawet zatrzymania oddechu.

Intensywne inwazje i powikłania glistnicy są przyczyną około 20 tysięcy zgonów rocznie na świecie.

Leczenie

W leczeniu glistnicy stosuje się pyrantel, albendazol albo mebendazol. Przy masowej infestacji skuteczny jest flubendazol, fenbendazol, iwermektyna, lewamizol oraz cytrynian piperazyny.

Glisty żyją do 2 lat, średnio około 1,5 roku i nie rozmnażają się w ciele chorego, dlatego gdy nie doszło do ponownego zakażenia pacjent może samoistnie wyzdrowieć.

Profilaktyka

Źródłem zakażenia są zwykle niedomyte warzywa, nawożone ludzkimi fekaliami, zanieczyszczona woda (np. z jeziora, rzadziej z basenu) lub ziemia.

Postępowanie zapobiegawcze polega na przestrzeganiu podstawowych zasad higieny, spożywaniu bezpiecznej (pozbawionej inwazyjnych jaj glisty ludzkiej) wody i pokarmów oraz mycie rąk przed posiłkami.

• Należy myć dokładnie warzywa i owoce.
• Nie należy pić nieprzygotowanej wody z niewiadomego źródła, z rzeki, jeziora lub basenu.
• Należy także zabezpieczać produkty żywnościowe przed muchami i karaluchami.
• W przypadku osób mających tendencję do obgryzania paznokci, wkładania palców do jamy ustnej lub ich ssania (szczególnie dzieci) należy jak najczęściej dokładnie myć ręce (szczególnie po kontakcie z ziemią) celem zmniejszenia ryzyka zakażenia.