Dlaczego mydło, środek dezynfekujący i ciepła woda działają przeciwko Covid-19 i innym wirusom?
Masz dość mycia rąk przez 20 sekund za każdym razem? Skóra na dłoniach zaczyna ci pękać albo masz uczucie, że stała się jak papier ścierny?
Proszę, nie przestawaj.
Świat liczy na to, że pomożesz powstrzymać rozprzestrzenianie się Covid-19 – śmiertelnej, nowej choroby wywołanej przez SARS-CoV-2 – ostrego zespołu niewydolności oddechowej.
Pomyśl, że podczas szorowania zabijasz także wiele innych paskudnych bakterii i potencjalnie śmiertelne wirusy, które nękały ludzi od stuleci – w tym grypę i koronawirusy.
Jak powiedział wirusolog dr John Williams, szef oddziału chorób zakaźnych w Dziecięcym Szpitalu Uniwersyteckim w Pitsburgu – „Istnieją cztery koronawirusy, które krążą wśród ludzi i regularnie, prawie co roku powodują głównie przeziębienia. W rzeczywistości powodują około jedną trzecią zwykłych przeziębień ale nie zabijają”
Koronawirusy nie są jedynymi paskudnymi pasożytami, które ulegają zniszczeniu po zastosowaniu mydła i wody. Unicestwieniu ulegają również zarazki powodujące grypę, która każdego roku zabija miliony ludzi na całym świecie oraz ludzki pneumokoki (dwoinka zaplenia płuc) , które powodują infekcję dróg oddechowych, która może prowadzić do zapalenia płuc.
W jaki sposób tak prosta rzecz jak mydło i ciepła woda – oraz środki dezynfekujące na bazie alkoholu – uzyskały taką moc nad tymi mikrobami? Odpowiedź leży w ich budowie i Twojej technice mycia.
Pod mikroskopem koronawirusy wydają się być pokryte spiczastymi iglicami, co nadaje im wygląd „korony” – stąd nazwa. Pod koroną znajduje się zewnętrzna warstwa wirusa, która składa się z lipidów czyli tego co nazywamy popularnie tłuszczem. Ta błona nabita jest ważnymi białkami, pozwalającymi wirusom infekować komórki ludzkiego organizmu.
„Wyobraź sobie, że koronawirus to twoja maselniczka pokryta maślanym tłuszczem. Próbujesz umyć naczynie z masłem samą wodą, ale to masło nie spływa z naczynia” – wyjaśnił Williams. „Potrzebujesz trochę mydła lub alkoholu aby rozpuścić tłuszcz. Mydło lub alkohol są tak samo bardzo skuteczne w rozpuszczaniu tłustej powłoki wirusa”. W jaki sposób pozbycie się zewnętrznej warstwy dezaktywuje komórki wirusa? „Uszkadza go fizycznie, więc nie może on już atakować ludzkich komórek” – powiedział Wllliams.
W jaki sposób mydło dokonuje tego wyczynu jest zadziwiającą i fascynującą nauką. Chodzi o to, jak powstają cząsteczki mydła – każda z nich wygląda jak maleńki plemnik z głową i ogonkiem. Głowa wiąże się z wodą, ale ogon ją odpycha, preferując olej i tłuszcz. Gorączkowo próbując wydostać się z wody, ogon mydła zostaje przyciągnięty do tłustej zewnętrznej warstwy wirusa i zaczyna się w niego wbijać. Białka, które pomagają wirusom infekować komórki, rozlewają się z pękniętych błon do otaczającej wody, co czyni wirusy bezużytecznymi.
Jednocześnie niektóre cząsteczki mydła zakłócają powstawanie wiązań chemicznych, które pozwalają bakteriom, wirusom i brudowi przyklejać się do różnych powierzchni ze skóry dłoni. Kiedy spłukujesz ręce wszystkie zarazki, które zostały uszkodzone, uwięzione lub zabite przez cząsteczki mydła, są usuwane.
Teraz pewnie chętniej będziesz myć dłonie, wytwarzając przy tym dużo piany i uważając aby nie pominąć żadnego zagięcia skóry palców ani paznokci przez 20 sekund, czyli tyle, ile potrzeba aby zaśpiewać dwa razy „Sto lat!”. (Ale jeśli masz dość tej przyśpiewki, zamiast tego możesz śpiewać każdą inną piosenkę J).
Często słyszysz, że woda, którą myjesz, powinna być ciepła, ale dlaczego? W końcu nawet gorąca woda nie zabija bakterii ani wirusów, dopóki nie dojdzie do temperatury, która poparzyłaby skórę. Zimna woda jest równie skuteczna pod warunkiem, że wytworzysz podczas mycia wystarczającą ilość piany. Aby to uzyskać koniecznym może być zaśpiewanie „Sto lat!” trzy razy zamiast dwóch.
Jak działają środki dezynfekujące na bazie alkoholu?
Schaffner wyjaśnił, że środki do dezynfekcji rąk na bazie alkoholu mogą być tak samo skuteczne, jak mydło. „Płyn dezynfekcyjny należy rozprowadzić na powierzchniach. Rozetrzeć po dłoniach, między palcami i na grzbiecie”. Profesor Wuest dodał – „ To dlatego, że alkohol ma inną właściwość chemiczną. Pomaga rozerwać zewnętrzną powłokę drobnoustrojów, ale musi dojść do bezpośredniego kontaktu alkoholu z bakteriami lub wirusami”.
Dlatego środków dezynfekujących nie należy używać zamiast mydła, zawsze lepiej jest porządnie umyć ręce wodą z mydłem. Środków dezynfekujących (na przykład w żelu) używa się głównie wtedy, gdy nie ma możliwości umycia rąk lub by poprawić efekt higieniczny. Jest to szczególnie ważne, ponieważ istnieją zarazki i bakterie, które nie mają miękkich, tłustych powłok zewnętrznych, które mogłyby zostać zaatakowane przez bańki mydlane i zdezaktywowane . Należą do nich m.in. wirus zapalenia wątroby typu A, wirus polio, dwoinka zapalenia opon mózgowo-rdzeniowychh i dwoinka zapalenia płuc. Dlatego mycie rąk mydłem i wodą jest jedną z kluczowych praktyk zdrowia publicznego- profilaktyki zdrowotnej, które mogą znacznie spowolnić tempo pandemii i ograniczyć liczbę zakażonych, zapobiegając katastrofalnemu przeciążeniu szpitali, ale ta z pozoru łatwa technika działa tylko wtedy, gdy wszyscy myją ręce często i dokładnie.
Źródło:
- https://edition.cnn.com/2020/03/24/health/soap-warm-water-hand-sanitizer-coronavirus-wellness-scn/index.html?utm_content=2020-03-24T08%3A04%3A11&utm_source=fbCNN&utm_medium=social&utm_term=link&fbclid=IwAR3u6RhQyjwyPaNOPmY7LoWvxS9Kib14nsAhjDFZv0J8E2fS5w9v-RNubUw
- https://zdrowie.radiozet.pl/Choroby/Choroby-zakazne/Mydlo-na-koronawirusa-jak-mydlo-zabija-wirusa-Jak-to-dziala