Motylica wątrobowa

Motylica wątrobowa (Fasciola hepatica) jest przywrą pasożytującą w drogach żółciowych roślinożerców.

Objawy

Motylica wątrobowa wywołuje fascjolozę.

Na początku jej objawy mogą być dość nieswoiste np.: stan podgorączkowy, świąd skóry, pobolewanie brzucha, ogólne osłabienie.

Czasami choroba przebiega bezobjawowo.

W początkowym okresie występuje niekiedy jako postać ostra z gorączką, bólami mięśni, powiększeniem wątroby oraz śledziony, żółtaczką, biegunką oraz nudnościami i wymiotami.

Faza ostra przechodzi w późniejszą fazę, prowadzącą do zapalenia dróg żółciowych.

Cykl rozwojowy

Choroba powstaje na skutek zarażenia organizmu przez przywrę. Przywra dla swojego rozwoju wymaga dwóch żywicieli: pośredniego oraz ostatecznego. Żywicielami pośrednimi są ślimaki błotniarki, często występujące na obszarach podmokłych lub w zbiornikach wodnych. Żywicielami ostatecznymi są zazwyczaj: przeżuwacze, ale człowiek także może być dla motylicy wątrobowej żywicielem ostatecznym.

Wrota zakażenia

Człowiek zaraża się fascjolozą zwykle nieświadomie wprowadzając pasożyta do organizmu drogą doustną. Może to nastąpić np.:

• w trakcie picia nieprzegotowanej wody pochodzącej z naturalnych zbiorników wodnych
• poprzez wkładanie do ust łodyg, traw, liści pochodzących z zakażonych, najczęściej podmokłych terenów.

Diagnostyka i leczenie

W fazie ostrej wykonuje się badania serologiczne, zaś w fazie przewlekłej rozpoznanie opiera się na badaniu kału, które najczęściej należy wykonać kilkukrotnie, ze względu na małą czułość badania.

W leczeniu wykorzystuje się leki przeciwpasożytnicze np. prazykwantel, niklozamid.

Wspomagająco w leczeniu pasożytów przewodu pokarmowego działają:

• okrzemki, czyli naturalne pancerzyki bardzo cennych słodkowodnych jednokomórkowych glonów. Okrzemki przechodząc przez układ pokarmowy uszkadzają powłoki ochronne pasożytów, ułatwiając ich wydalenie.
• Ze względu na swoje właściwości żółciopędne i żółciotwórcze oraz wspomagające procesy trawienia i wchłaniania polecane w czasie eradykacji pasożytów są wyciągi z ziół takich jak np. rozmaryn, kurkuma i karczoch.
• Pomocne są także wyciągi z innych ziół np. prawoślazu i kopru włoskiego, szałwii, tymianku, ziela piołunu, macierzanki piaskowej, imbiru.

Profilaktyka

• W profilaktyce fascjolozy niezbędne jest odrobaczanie zarażonych zwierząt i eliminowanie żywicieli pośrednich (ślimaków) na obszarach endemicznych.
• Zaleca się unikanie picia nieprzegotowanej wody, pić wodę pochodzącą tylko z kontrolowanych źródeł.
• Unikać spożywania surowych roślin czy ssania łodyg traw podczas spacerów czy biwaków, zwłaszcza na podmokłych terenach.
• Ponadto pożądane jest bardzo dokładne mycie warzyw i owoców przeznaczonych do spożycia.
• Niezbędne jest dbanie o higienę osobistą. Pomocne w dbaniu o higienę rąk są podręczne żele odkażające. Można je bezpiecznie stosować celem zmniejszenia ryzyka przenoszenia drobnoustrojów.