Twój koszyk
Koszyk jest pusty
Środkowoeuropejskie kleszczowe zapalenie mózgu (wczesnoletnie kleszczowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, odkleszczowe zapalenie mózgu) rozprzestrzenione jest na obszarze od Skandynawii przez kraje Europy aż po Ural. Występuje również Polsce. Choroba wywołana jest przez flawiwirusa z rodziny Togaviridae.
Wrota zakażenia
Najważniejszym wektorem tych wirusów jest kleszcz pospolity Ixodes ricinus. Wektorem rosyjskiego wczesnoletniego kleszczowego zapalenia mózgu (RSSE) na obszarze Rosji jest Ixodes persulcatus. Szacuje się, że wirusami kleszczowego zapalenia mózgu zakażonych jest od 0,07-4,1% kleszczy pospolitych na terenie Europy. Człowiek zakaża się wirusem kleszczowego zapalenia mózgu w czasie żerowania. Wirus ten może wniknąć także podczas wtarcia odchodów zakażonego kleszcza, spożycia zainfekowanego mleka i jego produktów.
Objawy
Po 2-28 dniach po zakażeniu w pierwszej fazie choroby występują objawy grypopodobne: gorączka do 38 st. C, bóle mięśni i stawów oraz nieżyty górnych dróg oddechowych. Ustępują one po około 1-9 dniach i ponownie pojawiają się w II fazie: gorączka do 40 st.C, zaburzenia świadomości, śpiączka, zaburzenia psychiczne, oczopląs, światłowstręt, bóle i zawroty głowy oraz wymioty. W ciężkim przebiegu choroby obserwuje się objawy zapalenia opon mózgowych i mózgu. Choroba może kończyć się trwałymi uszkodzeniami nerwów czaszkowych VII, VIII i III, rozwojem zespołu parkinsonowskiego, padaczki, stanów depresyjnych, bólami głowy itp. Około 1-5% zachorowań na KZM kończy się zgonem. W Rosji śmiertelność sięga nawet 20-30%.
Rozpoznanie
Rozpoznanie opiera się na wywiadzie epidemiologicznym (potwierdzenie faktu ukłucia przez kleszcza), objawach klinicznych i wykryciu swoistych przeciwciał w klasie IgM lub wykazaniu wzrostu miana przeciwciał w klasie IgG. W płynie mózgowo-rdzeniowym obserwuje się pleocytozę i zwiększone stężenie białka (od 50 do 200 mg/dl)
Profilaktyka
Kleszczowe zapalenie mózgu jest jedyną z chorób odkleszczowych, przeciw którym można stosować czynne uodpornienie (szczepienia ochronne). Na rynku farmaceutycznym dostępna jest skuteczna szczepionka, która zabezpiecza przez KZM i jest przeznaczona dla dzieci i osób dorosłych. Pełny cykl szczepień obejmuje podanie 3 dawek szczepionki, zazwyczaj w schemacie 0 – 1 – 6 (12) m-cy. Częściową odporność uzyskuje się już po podaniu drugiej dawki szczepionki. Podanie szczepionki zazwyczaj nie powoduje poważnych objawów niepożądanych. W celu utrzymania ochronnego miana przeciwciał konieczne jest podawanie dawek przypominających szczepionki co 3-4 lata. Koszt pojedynczej dawki szczepionki (dawka dla dorosłych) wynosi obecnie około 70 zł.